ELEMENTLER FLOR-NEON-SODYUM-MAGMEZYUM NEDİR ?
Flor, atom numarası 9, atom ağırlığı 19, yoğunluğu 1,265 olan, kokusu ozonu andıran
En önemli minerali fluorit veya florspati denilen CaF2 dir. Florun saf olarak eldesi ½ oranında
sıcak erimiş KF, HF bileşiklerinin elektrolizi ile gerçekleşir.
Flor en
reaktif element olup O2 ve asal
gazlar dahil tüm elementlerle tepkimeye girer. Fazla reaktif olmasının nedeni
F-F bağının kolay kopması yani dissiyasyon enerjisinin az olmasıdır.
Sadece (-1) oksidasyon sayısına sahiptir, yani tek bağ
yapabilir. Fakat ortaklanmamış elektronları sayesinde metallerle -F şeklinde köprülü bileşikler
yapabilir. Bir içme suyunda 1 ppm'den
fazla flor olursa dişlerde sarı plaklar olur. Ayrıca Flor asal gazlardan Ksenonla bile tepkimeye girmiştir. Diş
macunları ve deodorantların yapısında bulunur.
Halojenler
arasında en az polarize olabilen elementtir.
Periyodik
sıralamada bulunmaktadır.
Pek çok
kimyasalın yapısında bulunur.
NEON
Neon (Ne), periyodik tablonun 8-A grubunda yer alan soy gazdır.
Doğada dağılmış olarak ve
çok küçük yüzdelerde, yalnızca atmosferde değil, aynı zamanda yeraltından çıkan
doğal gazların bileşiminde de bulunur.Kuru havanın,
hacim olarak %0,0018'ini oluşturur. Renksiz bir gazdır. En dış
yörüngesinin sekiz elektron içermesi nedeniyle çok kararlı bir
yapıya sahip olan neon, kimyasal bağlar ve bileşikler oluşturmaz. Değerliliği sıfırdır.
Ticari amaçla, sıvılaştırılmış havadan ayrıştırılır. Çoğunlukla aydınlatmada
kullanılır. Neon gazı içeren bir tüpte düşük basınç altında oluşturulan elektrik dolaşımı, parlak turuncu bir ışığın
salınmasına neden olur. Bu nedenle neon gazı, argon, kripton ve ksenon gibi öbür soy gazlarla beraber reklam
amacına yönelik aydınlatıcı tüplerinin doldurulmasında kullanılır. Aydınlatma
tüplerinin, uzunlukları büyük, çapları küçük olup, yüksek gerilimle
beslenirler. Neon atomu on proton, on nötron ve on elektrona sahiptir. Soy
gazlardandır ve herhangi bir kimyasal bağ yapamaz.
SODYUM
Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir
metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin
içinde (özellikle NaCl) bol miktarda bulunur. Yüksek
oranda reaktifdir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve
havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gaz yağı gibi hava ve su ile temasını
kesecek inert bir ortamda saklanması gerekir.
Diğer alkali metaller gibi
sodyum da, hafif, yumuşak, gümüşümsü beyaz renkte ve reaktif bir metaldir.
Yüksek reaktif özelliğinden dolayı, doğada hiçbir zaman saf ve elementel halde
bulunmaz. Sodyum metali suda yüzer; şiddetli bir şekilde reaksiyona girerek ısı
çıkışına, yanıcı hidrojen gazı çıkışına ve kostik (NaOH) çözeltisi oluşumuna yol açar.
Kan ve vücut sıvılarının sinir
uyarılarının nakli, kalp faaliyetleri ve bazı metabolizma fonksiyonlarının
düzenlenmesi için sodyum iyonları gereklidir. Pek çok insanın sodyumu, (NaCl) mutfak tuzu formunda
gereğinden fazla tükettiği ve bunun da sağlık üzerinde olumsuz etkileri olduğu
düşüncesi oldukça yaygındır. Çok kolay yükseltgendiği için ametallerin birçoğuyla,
özellikle hidrojenle, halojenlerle, kükürtle birleşir.
Bileşiklerinde +1 değerlik alır. İçinde belirli birçok bileşiğin bulunabildiği
bir malgama vererek civa içinde çözünür.
Kullanım alanları
Sodyum, esterlerin ve organik
bileşiklerin yapımında kullanılır. Bu alkali metal, yaşam için gerekli olan tuzun (NaCl)
bileşenidir. Diğer kullanım alanları:
Yapılarını
geliştirmek için bazı alaşımlarda,
Yağlı asitlerle birlikte sabunlarda,
Metallerin
yüzeyini temizleyip düzgünleştirme amacıyla,
Erimiş tuzları saflaştırmada,
Sodyum
buharlı lambalarda aydınlatma amacıyla ve
İnsan Vücudu
Ve Sodyum
· Günlük ihtiyaç 4-6 g kadardır.
· Hücre dışı sıvılarında bulunur.
· Sodyum metabolizması, böbrek üstü
bezinin korteks hormonları tarafından düzenlenir. İdrar yolu ile
uzaklaştırılır.
· Kronik böbrek hastalıkları,
yanık olayları, terleme ishal,
kusma, bağırsak tıkanmasında sodyum düzeyi azalır.
· Dehidratasyon, böbrek üstü
bezinin aşırı çalışmasında ise artış gösterir.
MAGNEZYUM
Magnezyum (Mg), gümüş beyazlığında bir metaldir ve genellikle alaşım maddesi olarak, yani başka metallerle
karıştırılarak kullanılır. Kimyasal simgesi Mg, atom numarası 12; atom
ağırlığı 24,312 olan bu element en hafif metallerden biridir ve bu
özelliğiyle önem kazanmıştır. Toz halindeki magnezyum kolayca tutuşur ve parlak
bir alevle yanar. Bu özelliği nedeniyle, elektrikli fotoğraf makinesi flaşları çıkmadan önce, magnezyum
yakılarak flaşlı fotoğraflar çekilmiştir.
Kullanım Alanları
Fotoğraf makinelerinin gövde ve flaş
kaplamalarında.
İşaret
fişeklerinde ve yangın bombaları başta olmak üzere pirotekni alanında yoğun
olarak kullanılır.
Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif
olması nedeniyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır.
Eczacılık alanında önem taşıyan bileşikleri de
vardır.
İtici özellikteki bileşiklerin yapısına
katılır.
Döküm demir yapımında ve uranyum başta olmak
üzere çeşitli metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır.
Şömine tuğlalarının, aydınlatma ampullerinin,
renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır.
Yeşil bitkilerde bulunan klorofil yapısında da
yer alır.
Ayrıca havai fişeklerin patlarken ortaya
çıkardıkları renkleri vermek için de çeşitli bileşiklerle kullanılır.
İnsan Vücudu
Ve Magnezyum
Tohum ve sebzelerde klorofil
kompleksi halinde bulunur. Günlük ihtiyaç 0,2-0,3 g kadardır. Eksikliğine
rastlanmaz. Vücuttaki toplam magnezyum miktarı 20-30 g kadardır. Bunun %
60-70'i kemiklerde, % 1,5 oranında magnezyum
fosfat (Mg3(PO4)2) halinde yer alır. Geri kalan kısmı yumuşak dokularda,
diğer kısmı ise sıvılarda bulunur. Kan
plazmasında 0,02-0,03 mg; eritrositlerde 0,06 mg
bulunur. Plazmadaki magnezyumun üçte
biri proteinlere bağlıdır.
